|
|
| fabric |
|
n. |
têixut (m) |
|
| face |
|
n. |
fâça (f) |
|
| facing |
|
adv. |
a front |
|
| fact |
|
n. |
fait (m) |
|
| factory |
|
n. |
fábrica (f) |
|
| faculty |
|
n. |
facûltat (f) |
|
| fade |
|
v.i. |
palliyr |
|
| |
|
|
distingeir-se |
|
| fail |
|
v.tr. |
dzompar |
an exam |
| |
|
v.i. |
faltar (a) |
not succeed in |
| failure |
|
n. |
dzompata (f) |
in an exam |
| |
|
|
falta (f) |
bad functioning |
| |
|
|
insûccess (m) |
lack of success |
| faint |
|
v.i. |
esvaniyr-se |
|
| fainting |
|
n. |
esvaniment (m) |
|
| fair |
1 |
n. |
fêira (f) |
|
| fair |
2 |
a. |
belliyt, -a |
weather |
| |
|
|
blûnd, -a |
hair colour |
| fair |
3 |
a. |
leal |
just, equitable |
| fairy |
|
n. |
fata (f) |
|
| faith |
|
n. |
fid (f) |
|
| faithful |
|
a. |
fedeil |
|
| falcon |
|
n. |
falcoun (m) |
|
| |
|
|
esmerîl (m) |
|
| fall |
1 |
n. |
caduta (f) |
of object, leader |
| |
|
|
baixa (f) |
of price, temperature |
| fall |
2 |
v.i. |
cadeir |
|
| fall asleep |
|
v.i. |
dormiyr-se |
|
| fall ill |
|
v.i. |
maleutar-se |
|
| fall ill |
|
v.i. |
cadeir maleut |
|
| fall in love (with) |
|
v.i. |
ênamorar-se (de) |
|
| fall |
3 |
n. |
autûmn (m) |
autumn |
| falls [pl.] |
|
n. |
cascate (f pl) |
|
| false |
|
a. |
fâls, falsa |
|
| family |
|
n. |
familha (f) |
|
| famous |
|
a. |
famous, -a |
|
| |
|
|
cêleur |
|
| fan |
1 |
n. |
ventalh (m) |
for cooling |
| fan |
2 |
v.tr. |
âventalhar |
|
| fan |
3 |
n. |
affêitat (m), -a (f) |
supporter |
| far |
|
adv. |
lontán |
|
| |
|
|
longë |
|
| fare |
|
n. |
tariffa (f) |
|
| farewell |
|
int. |
adzêu (m) |
|
| farm |
|
n. |
campera (f) |
|
| farmer |
|
n. |
agricûltour (m) |
|
| farther |
|
adv. |
plus longë |
|
| fashion |
|
n. |
moda (f) |
|
| fast |
1 |
n. |
ejún (m) |
|
| fast |
2 |
v.i. |
ejunar |
|
| fast |
3 |
a. |
vêloç |
|
| |
|
|
rápid, -a |
|
| fast train |
|
n. |
trêin rápid |
|
| |
|
|
trêin express |
|
| fast |
4 |
adv. |
presto |
|
| fasten |
|
v.tr. |
fiyxar |
|
| fat |
1 |
n. |
graixa (f) |
|
| fat |
2 |
a. |
grass, -a |
|
| |
|
|
gûrd, -a |
|
| fate |
|
n. |
sort (f) |
|
| |
|
|
destin (m) |
|
| |
|
|
fat (m) |
|
| father |
|
n. |
paire (m) |
|
| father-in-law |
|
n. |
sôr (m) |
|
| fatigue |
|
n. |
fatiya (f) |
|
| faucet |
|
n. |
cornuta (f) |
|
| fault |
|
n. |
cûlpa (f) |
moral |
| |
|
|
falha (f) |
geological |
| fear |
1 |
n. |
paûr (m) |
|
| |
|
|
met (m) |
|
| fear |
2 |
v.tr. |
tzimeir |
|
| feast |
|
n. |
festa (f) |
|
| feather |
|
n. |
pluma (f) |
|
| feature |
|
n. |
film (m) principal |
film |
| featureless |
|
a. |
bland, -a |
|
| features [pl.] |
|
n. |
traiti (m pl) |
|
| February |
|
n. |
fevrêr (m) |
|
| feces |
|
n. |
feci (m pl) |
|
| federate |
|
v.i. |
fêderar-se |
|
| fee |
|
n. |
hônorêr (m) |
professional |
| |
|
|
expeize (f pl) |
for services |
| feed |
|
v.tr. |
alimentar |
people, processes |
| |
|
|
pasceir |
animals |
| feeding trough |
|
n. |
criypa (f) |
|
| feel |
|
v.tr. |
tastar |
with hands; the pulse |
| |
|
|
xentiyr |
with senses |
| |
|
|
palpar |
with hands |
| |
|
|
provar |
experience |
| feel like |
|
v.i. |
haveir envidza (de) |
|
| feeling |
|
n. |
sentiment (m) |
|
| fell |
|
v.tr. |
tûmbar |
|
| felt |
|
n. |
filtro (m) |
|
| female |
1 |
n. |
femella (f) |
|
| female |
2 |
a. |
femêil, femella |
|
| fence |
|
v.i. |
esquirmar |
|
| fencing |
|
n. |
esquirma (f) |
|
| fender |
|
n. |
guarda-lût (m) |
|
| fennel |
|
n. |
fenûlh (m) |
|
| fern |
|
n. |
filç (f) |
|
| ferry |
|
n. |
lûntra (f) |
|
| fertile |
|
a. |
fêrtil |
|
| |
|
|
fecûnd, -a |
|
| fervour |
|
n. |
fervour (m) |
|
| fester |
|
v.i. |
dolesceir |
|
| fever |
|
n. |
feur (f) |
|
| few |
|
indef.pn. |
pauc, -a (de) |
|
| fewer than |
|
prep. |
min que |
|
| fiction |
|
n. |
fictzoun (f) |
|
| fidelity |
|
n. |
fidêlitat (f) |
|
| field |
|
n. |
camp (m) |
|
| fifteen |
|
num.card. |
quinci |
|
| fifth |
|
num.ord. |
quint, -a |
|
| fifty |
|
num.card. |
cinquanta |
|
| fig |
|
n. |
fiyca (f) |
|
| fig tree |
|
n. |
fiquera (f) |
|
| fight |
1 |
n. |
combât (m) |
|
| fight |
2 |
v.i. |
batteir-se (con) |
with |
| file |
1 |
n. |
dossera (f) |
for cards, papers |
| file card |
|
n. |
fixa (f)
[fisha] |
|
| file |
2 |
v.tr. |
registrar |
papers |
| file |
3 |
n. |
liyma (f) |
tool |
| file |
4 |
v.tr. |
filar |
down |
| filing cabinet |
|
n. |
fixera (f)
[fishera] |
|
| fill |
|
v.tr. |
impliyr (de) |
containers |
| |
|
|
obturar |
cavities |
| fill out |
|
v.tr. |
impliyr |
forms |
| film |
|
n. |
pellícola (f) |
thin substance |
| |
|
|
film (m) |
movie |
| filter |
1 |
n. |
filtro (m) |
|
| filter |
2 |
v.tr. |
filtrar |
|
| fin |
|
n. |
pinna (f) |
|
| final |
|
a. |
final |
|
| finally |
|
adv. |
finalment |
|
| finch |
|
n. |
pinçoun (m) |
|
| find |
|
v.tr. |
tropar |
|
| find out |
|
v.tr. |
vêrificar |
|
| |
|
|
compêriyr |
|
| fine |
1 |
n. |
peina (f) |
|
| fine |
2 |
v.tr. |
penar |
|
| fine |
3 |
a. |
bêil, bella |
|
| finger |
|
n. |
dziyt (m) |
|
| fingerbowl |
|
n. |
lava-dziyts (m) |
|
| fingerprint |
|
n. |
impressa (f) digital |
|
| finish |
|
v.tr. |
finiyr |
|
| Finland |
|
pr.n. |
Finlandia (f) |
|
| Finn |
|
nat.n. |
finlandeis (m), -a (f) |
|
| Finnish |
|
nat.a. |
finlandeis, -a |
|
| fir |
|
n. |
aveit (m) |
|
| fire |
1 |
n. |
foc (m) |
|
| |
|
|
incendi (m) |
conflagration, disaster |
| fire engine |
|
n. |
carr (m) de pompêir |
|
| fire escape |
|
n. |
escalera (f) de salvament |
|
| fire extinguisher |
|
n. |
extintour (m) |
|
| fire station |
|
n. |
pompería (f) |
|
| fireman |
|
n. |
pompêir (m) |
|
| fireplace |
|
n. |
foquêr (m) |
|
| firescreen |
|
n. |
guarda-foc (m) |
|
| firewood |
|
n. |
ligna (f) |
|
| fireworks |
|
n. |
foci (m pl) d'artifiç |
|
| fire |
2 |
v.tr. |
licentzar |
dismiss |
| firing squad |
|
n. |
pelotón (m) d'exêcutzoun |
|
| firm |
1 |
n. |
firma (f) |
|
| firm |
2 |
a. |
firm, -a |
fixed |
| first |
1 |
num.ord. |
primêr, -a |
|
| |
|
|
priym, -a |
in set expressions |
| first aid |
|
n. |
priyme ajute (f pl) |
|
| first-aid kit |
|
n. |
caixa (f) de priymas ajutas |
|
| first night |
|
n. |
priyma-seira (f) |
theatre |
| first prize |
|
n. |
grand-prêim (m) |
|
| first |
2 |
adv. |
en primêr loc |
in the first place |
| |
|
|
priymo |
first of all |
| fish |
1 |
n. |
pêix (m) |
|
| fish-hold |
|
n. |
cala (f) a pêixes |
|
| fish |
2 |
v.tr. |
pêixar |
|
| fisherman |
|
n. |
piscatour (m) |
|
| fishing |
|
n. |
pisca (f) |
|
| fishing boat |
|
n. |
nâu (f) de pisca |
|
| fishing fleet |
|
n. |
flotta (f) de pisca |
|
| fishing gear |
|
n. |
êquipament (m) de pisca |
|
| fission |
|
n. |
fixoun (f) |
|
| fissure |
|
n. |
finta (f) |
|
| fist |
|
n. |
pûgn (m) |
|
| fit |
|
v.tr. |
ajustar |
adjust |
| |
|
v.i. |
capeir |
go into |
| five |
|
num.card. |
cinq |
|
| five hundred |
|
num.card. |
cinq-centi |
|
| fix |
|
v.tr. |
figeir |
|
| |
|
|
reparar |
|
| fjord |
|
n. |
fiord (m) |
|
| flabbergast |
|
v.tr. |
navirar |
|
| flag |
|
n. |
bandzera (f) |
|
| flag state |
|
n. |
estat (m) de bandzera |
|
| flame |
|
n. |
flamma (f) |
|
| flamingo |
|
n. |
flamingo (m) |
|
| Flanders |
|
pr.n. |
Flandria (f) |
|
| flank |
|
n. |
flanc (m) |
|
| flashlight |
|
n. |
lampa (f) de tasca |
|
| flask |
|
n. |
flaix (m) |
|
| flat |
1 |
n. |
habitatzoun (f) |
apartment |
| flat |
2 |
n. |
bei-moil (m) |
musical note |
| flat |
3 |
a. |
plan, plaina |
|
| flat tire |
|
n. |
pneu (m) pûntat |
|
| flatter |
|
v.tr. |
laudinhar |
|
| flavour |
|
n. |
sapour (m) |
|
| flax |
|
n. |
liyn (m) |
|
| flea |
|
n. |
pulç (f) |
|
| flee |
|
v.tr. |
fuîr |
flee danger |
| |
|
v.i. |
refûgiar-se |
flee persecution |
| fleece |
|
n. |
vêil (m) |
|
| fleet |
|
n. |
flotta (f) |
|
| Fleming |
|
nat.n. |
flaminc (m), -a (f) |
|
| Flemish |
|
nat.a. |
flaminc, -a |
|
| flesh |
|
n. |
carn (f) |
|
| flight |
|
n. |
vol (m) |
in air |
| |
|
|
fuga (f) |
running away |
| float |
|
v.i. |
fluitar |
|
| flock |
|
n. |
grey (m) |
|
| flood |
1 |
n. |
dilûvi (m) |
|
| |
|
|
inûndatzoun (f) |
|
| |
|
|
floud (m) |
|
| flood |
2 |
v.tr. |
inûndar |
|
| floor |
|
n. |
plan (m) |
|
| |
|
|
bûnda (f) |
of a body of water |
| Florence |
|
pr.n. |
Florentza (f) |
|
| florist |
|
n. |
florista (m/f) |
|
| flotsam |
|
n. |
flôt (m) |
|
| flounder |
|
n. |
pinnata (f) |
|
| flour |
|
n. |
fariyna (f) |
|
| flow |
|
v.i. |
colar |
|
| flower |
|
n. |
flour (f) |
|
| fluently |
|
adv. |
cûrrentment |
|
| fluorine |
|
n. |
fluor (m) |
|
| fly |
1 |
n. |
mûsca (f) |
|
| fly agaric |
|
n. |
amaniyta (f) mûsquêra |
|
| fly |
2 |
v.i. |
volar |
|
| |
|
v.tr. |
pilotar |
an airplane |
| |
|
v.tr. |
batteir |
a flag |
| flying saucer |
|
n. |
plattiyn (m) volant |
|
| foal |
|
n. |
pûltro (m) |
|
| foam |
|
n. |
espuma (f) |
|
| |
|
|
escuma (f) |
|
| fodder |
|
n. |
fûire (m) |
|
| foetus |
|
n. |
fet (m) |
|
| fog |
|
n. |
neula (f) |
|
| fold |
1 |
n. |
plica (f) |
|
| fold |
2 |
v.tr. |
plicar |
|
| folding seat |
|
n. |
xella (f) plicant |
in houses, offices |
| |
|
|
estrapûntiyn (m) |
in car, theatre |
| follow |
|
v.tr. |
xequeir |
|
| follower |
|
n. |
sêquaç (m) |
|
| |
|
|
partisán (m), partisaina (f) |
|
| following |
|
a. |
xequent |
|
| food |
|
n. |
eisca (f) |
|
| fool |
|
n. |
tzûnt (m), -a (f) |
|
| foolish |
|
a. |
tzûnt, -a |
|
| |
|
|
estûpid, -a |
|
| |
|
|
estûid, -a |
|
| foot |
|
n. |
ped (m) |
|
| football |
|
n. |
fûtball (m) |
|
| footbridge |
|
n. |
passarella (f) |
|
| for |
|
prep. |
por |
|
| for instance |
|
adv. |
per exemplo |
|
| for the second time |
|
adv. |
per lâ secûnda viç |
|
| forbid |
|
v.tr. |
prohibeir |
|
| |
|
|
interdiceir |
|
| |
|
|
vetar |
|
| forbidden |
|
a. |
prohibut, -a |
|
| |
|
|
interdiyt, -a |
|
| force |
1 |
n. |
fortza (f) |
|
| force |
2 |
v.tr. |
fortzar |
|
| ford |
|
n. |
vad (m) |
|
| forearm |
|
n. |
davant-brâç (m) |
|
| forecast |
|
v.tr. |
prêdiceir |
|
| forehead |
|
n. |
front (f) |
|
| foreign |
|
a. |
extranhêr, -a |
|
| foreign exchange |
|
n. |
devise (f pl) |
|
| foreigner |
|
n. |
extranhêr (m), -a (f) |
|
| foresee |
|
v.tr. |
prêvideir |
|
| forest |
|
n. |
forest (f) |
|
| |
|
|
xilva (f) |
|
| forever |
|
adv. |
por xempre |
|
| forget |
|
v.tr. |
olitar |
|
| |
|
|
olesceir-si |
|
| forget-me-not |
|
n. |
nomoleisca (f) |
|
| forgetful |
|
a. |
olitous, -a |
|
| forgive |
|
v.tr. |
perdonar |
|
| fork |
|
n. |
fûrca (f) |
|
| form |
1 |
n. |
fourma (f) |
|
| form |
2 |
v.tr. |
formar |
|
| former (the) |
|
a. |
quest, -a |
|
| formerly |
|
adv. |
altre vices |
|
| |
|
|
avant-dzis |
|
| fortnight |
|
n. |
quindzi (m) |
|
| fortress |
|
n. |
castêil (m) |
|
| |
|
|
fortaritza (f) |
|
| fortunately |
|
adv. |
fêlixment |
|
| |
|
|
per fortuna |
|
| fortune |
|
n. |
fortuna (f) |
|
| forty |
|
num.card. |
quaranta |
|
| forward |
|
v.tr. |
expêdiyr |
objects |
| |
|
|
faer xequeir |
mail |
| forwards |
|
adv. |
avant |
|
| found |
|
v.tr. |
fûndar |
|
| foundling |
|
n. |
expost (m), -a (f) |
|
| fountain |
|
n. |
fontaina (f) |
|
| fountain pen |
|
n. |
stylo (m) |
|
| |
|
|
pluma (f) stylográphica |
|
| four |
|
num.card. |
quatro |
|
| four hundred |
|
num.card. |
quatro-centi |
|
| fourteen |
|
num.card. |
quattorci |
|
| fourth |
|
num.ord. |
quart, -a |
|
| fox |
|
n. |
vûlp (f) |
|
| fracture |
|
n. |
fractura (f) |
|
| fragment |
1 |
n. |
escarda (f) |
|
| fragment |
2 |
v.tr. |
fragmentar |
|
| frame |
|
n. |
corniyç (f) |
of picture |
| |
|
|
montura (f) |
for eyeglasses |
| France |
|
pr.n. |
Francia (f) |
|
| frank |
|
a. |
franc, -a |
|
| frankincense |
|
n. |
ôliban (m) |
|
| fraud |
|
n. |
fraud (f) |
|
| |
|
|
bauja (f) |
|
| free |
1 |
a. |
libro, -a |
|
| free man |
|
n. |
letx (m) |
medieval |
| free of |
|
a. |
libro (-a) dâ |
|
| free |
2 |
v.tr. |
librar |
|
| freedom |
|
n. |
libertat (f) |
|
| freeze |
|
v.tr. |
gelar |
|
| freezer |
|
n. |
congelatour (m) |
|
| freight |
|
n. |
carga (f) |
|
| freight train |
|
n. |
trêin (m) de cargas |
|
| French |
|
nat.a. |
franceis, -a |
|
| Frenchman |
|
nat.n. |
franceis (m) |
|
| frequent |
|
a. |
frêqüent |
|
| fresh |
|
a. |
frêix, -a |
|
| |
|
|
frisc, -a |
|
| fresh water |
|
n. |
aqua dûlç |
|
| freshen |
|
v.tr. |
frêixar |
|
| friction |
|
n. |
frictzoun (f) |
|
| Friday |
|
n. |
vénredzi (m) |
|
| fried |
|
a. |
friyt, -a |
|
| fried egg |
|
n. |
ova friyta |
|
| friend |
|
n. |
amiyc (m), -a (f) |
|
| friendly |
|
a. |
amicábil |
|
| friendship |
|
n. |
amixtat (f) |
|
| frighten |
|
v.tr. |
terrificar |
|
| |
|
|
expantar |
|
| frog |
|
n. |
raina (f) |
|
| from |
|
prep. |
dâ |
|
| |
|
|
dês |
a spec. time |
| from that time on |
|
adv. |
dês leura |
|
| from time to time |
|
adv. |
dâ quand en quand |
|
| |
|
adv. |
de vices |
|
| front |
|
n. |
front (f) |
|
| |
|
|
front (m) |
in war |
| frontier |
|
n. |
frontzera (f) |
|
| frost |
|
n. |
giel (m) |
|
| fruit |
|
n. |
fruita (f) |
|
| fruit bowl |
|
n. |
fruitêr (m) |
|
| fruit tree |
|
n. |
fruitera (f) |
|
| fruitful |
|
a. |
fecûnd, -a |
|
| fry |
|
v.tr. |
frigeir |
|
| frying pan |
|
n. |
patella (f) |
|
| fuchsia |
|
n. |
fûchsia (f) |
|
| fuel |
|
n. |
combûstíbil (m) |
|
| fuel tank |
|
n. |
tanca (f) de combûstíbil |
|
| full |
|
a. |
plein, -a |
|
| full moon |
|
n. |
pleina-luna |
|
| full stop |
|
n. |
pûnt (m) |
|
| fun |
|
n. |
diversioun (f) |
|
| |
|
|
divertiment (m) |
|
| function |
1 |
n. |
fûntzoun (f) |
|
| function |
2 |
v.i. |
fûntzonar |
|
| funeral |
1 |
n. |
funeralha (f) |
act |
| |
|
|
pompe (f pl) funebri |
|
| funeral |
2 |
a. |
funebre |
|
| funnel |
|
n. |
embut (m) |
|
| |
|
|
caminata (f) |
|
| funny |
|
a. |
moz, -a |
strange |
| |
|
|
moziyn, -a |
amusing |
| |
|
|
divertent |
amusing |
| fur |
|
n. |
pelliça (f) |
|
| furnace |
|
n. |
fûrn (m) |
|
| furnish |
|
v.tr. |
forniyr |
supply |
| |
|
|
âmovlar |
a house |
| |
|
|
calçar |
with shoes |
| furnished |
|
a. |
âmovlat, -a |
house |
| furniture |
|
n. |
movli (m pl) |
individual pieces |
| |
|
|
movlera (f) |
furnishings |
| furrow |
1 |
n. |
xûlc (m) |
|
| |
|
|
liyra (f) |
|
| furrow |
2 |
v.tr. |
xûlcar |
|
| furthermore |
|
adv. |
demais |
|
| fuse |
|
n. |
fusíbil (m) |
|
| fusion |
|
n. |
fusioun (f) |
|
| future |
1 |
n. |
futur (m) |
|
| |
|
|
avêniyr (m) |
|
| future |
2 |
a. |
futur, -a |
|
|